تست و عیب یابی تجهیزات پست های برق (قسمت ششم)

تست ترانسفوماتور‌های جریان نوع TPY یا TPZ

تست این نوع CT با تست سایر ترانسفورماتور‌های جریان متفاوت می‌باشد. به دلیل وجود فاصله هوایی در هسته این نوع CT ولتاژ زانوی اشباع در فرکانس نامی به بالاتر از ۲ نیز کیلوولت می رسد. اعمال این ولتاژ مشکل عایقی برای سیم‌پیچ ثانویه ایجاد نموده و همچنین اعمال این ولتاژ با دستگاه های تست موجود امکان پذیر نیست. به همین دلیل استاندارد IEC 61869 دو روش جایگزین را پیشنهاد کرده است. باید توجه کنیم که استفاده از این روش ها فقط و فقط برای کلاس TPY و TPZ مجاز بوده و برای بقیه کلاس های اندازه گیری و حفاظتی حتما تست اشباع باید در فرکانس نامی انجام شود و استاندارد بر این موضوع تاکید نموده است.

نکات زیر در تست اشباع CT حائز اهمیت است:

1. مطابق استاندارد، تست منحنی اشباع صرفا برای CTهای نوع Close Core (تایپ X) انجام می‌شود.
2. خروجی تست اشباع در دستگاه کاوش شامل:

– منحنی V-I یا Magnetizing curve (نقطه زانویی)

– حلقه هیسترزیس (Major loop) می‌باشد.

3. چنانچه جریان در نقطه زانویی مقدار بالایی داشته باشد، بیان‌گر وقوع اتصال کوتاه داخلی در CT یا پیری مغناطیسی است.
4. چاق شدن حلقه هیسترزیس و افزایش جریان بی‌باری می‌تواند نشان‌دهنده‌ی پیری مغناطیسی باشد که با افزایش خطای CT همراه است.
5. تنها زمانی می‌توان به نتایج منحنی اشباع CT اعتماد کرد که عملیات Demagnetizing قبل از انجام تست صورت گرفته باشد.
6. برای عیب‌یابی بهتر، بررسی رفتار و تغییرات جریان بی‌باری می‌تواند مهم‌تر از ولتاژ نقطه زانویی باشد.

برای بقیه کلاس ها مانند P و M بایستی ارزیابی تست مطابق استاندارد انجام شود و ملاک نقطه زانوی اشباع نیست.  در ضمن برای ترانسفورماتورهای جریان نوع TPY و TPZ این تست به روش دیگری انجام می شود.